Rolnicy prowadząc swoją działalność dysponują często instalacjami służącymi obróbce lub przetworzeniu wyprodukowanych przez nich produktów rolnych np. instalacjami czyszczącymi lub zaprawiającymi zboża, instalacjami wentylacji lub ogrzewania w pomieszczeniach hodowlanych. Takie instalacje mogą generować hałas, pył i kurz, które mogą negatywnie oddziaływać na środowisko.

W stosunku do rolników korzystających z tego rodzaju instalacji organy ochrony środowiska mogą prowadzić postępowanie w sprawie nałożenia obowiązku sporządzenia przeglądu ekologicznego.

Na wstępie zwracamy uwagę, że koszt sporządzenia takiego przeglądu może wynosić od kilkunastu do kilkudziesięciu tysięcy złotych i ponosi go podmiot korzystający z instalacji, czyli na przykład podmiot prowadzący gospodarstwo rolne. Taki dokument może stanowić podstawę do prowadzenia przez organy dalszych postępowań mających na celu ochronę środowiska.

W tym artykule zostanie wyjaśnione:

• Co należy rozumieć pod pojęciem instalacji?
• Co powinien zawierać przegląd ekologiczny?
• Jakie są warunki prowadzenia przez organ administracji takiego postępowania?
• Jakie są możliwości ochrony interesów strony w tego rodzaju postępowaniu?

Co należy rozumieć pod pojęciem instalacji?

Dopiero po ustaleniu przez organ ochrony środowiska, że dany podmiot korzysta z instalacji w rozumieniu przepisów ustawy prawo ochrony środowiska, może w stosunku do niego wszcząć postępowanie. Dlatego ustalenie czym jest instalacja jest takie istotne.

Prawo ochrony środowiska definiuje pojęcie INSTALACJI wskazując, że są to: stacjonarne urządzenie techniczne, zespół takich urządzeń lub budowle, których eksploatacja może spowodować emisję. Emisje m.in. to substancje, ciepło, hałas, które są wprowadzane do powietrza, wody gleby lub ziemi w wyniku działalności człowieka.

Co powinien zawierać przegląd ekologiczny?

PRZEGLĄD EKOLOGICZNY INSTALACJI powinien zawierać m.in.:

• opis obejmujący:

           -   rodzaj, wielkość i usytuowanie instalacji wraz z informacją o jej stanie technicznym,

           -   powierzchnię zajmowanego terenu lub obiektu budowlanego,

           -   rodzaj technologii,

           -   istniejące w sąsiedztwie obiekty mieszkalne i użyteczności publicznej,

           -   istniejące w sąsiedztwie instalacji zabytki chronione,

           -   istniejące w sąsiedztwie obiekty i obszary poddane ochronie na podstawie przepisów wybranych ustaw;

• określenie oddziaływania na środowisko instalacji;
• opis działań mających na celu zapobieganie i ograniczanie oddziaływania na środowisko;
• określenie czy zastosowana technologia spełnia wymagania prawa ochrony środowiska;
• wskazanie, czy dla instalacji konieczne jest ustanowienie obszaru ograniczonego użytkowania,;
• zwięzłe streszczenie informacji zawartych w przeglądzie;
• nazwisko osoby lub osób sporządzających przegląd.

Jakie są warunki prowadzenia przez organ administracji takiego postępowania?

Istnieją konkretne warunki prowadzenia przez organ ochrony środowiska takiego postępowania:

• po pierwsze organ ma ustalić czy i jaką instalację posiada podmiot,
• po drugie organ musi udowodnić, że istnieje możliwość negatywnego oddziaływania instalacji na środowisko.

Podstawowym warunkiem nałożenia obowiązku sporządzenia przeglądu jest ustalenie przez organ, że istnieje możliwość negatywnego oddziaływania instalacji na środowisko. Uwaga: organ nie ma obowiązku udowodnienia, że takie oddziaływanie ma miejsce, a jedynie że istnieje możliwość negatywnego oddziaływania. Organ nie musi mieć pewności wystąpienia negatywnego oddziaływania na środowisko, wystarczy gdy wykaże, że uzasadnione ryzyko negatywnego oddziaływania instalacji na środowisko ma miejsce. Nie oznacza to jednak, że organ w tym zakresie działa na zasadzie pełnej dowolności.

Organ musi wykazać konkretne przyczyny związane z działalnością instalacji, które mogą potencjalnie negatywnie wpływać na środowisko. Musi zebrać dowody na poparcie możliwości negatywnego oddziaływania na środowisko.

Warto zaznaczyć, że same skargi okolicznych sąsiadów na hałas, pył czy kurz generowane przez instalacje wykorzystywane w działalności rolniczej nie są wystarczającym dowodem na to, że zachodzi możliwość negatywnego oddziaływania na środowisko. Odczucia poziomu hałasu poszczególnych osób są subiektywne, dlatego nie są wymiernym dowodem, który może być wykorzystany w tego typu postępowaniach.

Jakie są możliwości ochrony interesów strony w tego rodzaju postępowaniu?

Możliwości ochrony interesów podmiotu posiadającego taką instalację jest wiele. Warto zwracać uwagę na następujące kwestie:

1. brak ustalenia przez organ kto korzysta z instalacji,
2. brak dowodów na to czy i w jaki sposób instalacja może negatywnie oddziaływać na środowisko,
3. brak rozważenia przez organ czy należy ograniczyć zakres przedmiotowy przeglądu,
4. brak indywidualnego podejścia do sprawy na przykład poprzez brak wskazania metod badań i studiów, których przegląd ma dotyczyć,
5. brak ustalenia czy negatywne oddziaływanie na środowisko da się ustalić w inny sposób, który nie spowoduje, że to strona ma ponosić dodatkowe koszty.

W celu uzyskania informacji na temat procedury prowadzenia postępowania administracyjnego w tej kwestii, możliwości ochrony interesów podmiotów korzystających z instalacji mających wpływ na środowisko, zapraszamy do kontaktu z Kancelarią. Nasi specjaliści udzielą niezbędnych informacji i będą dla Państwa wsparciem prawnym w toczących się postępowaniach.